421. Het woordenboek van geaccepteerde bullshit: Elon Musk
Elon Musk was weer in het nieuws, afgelopen week. Zoals eigenlijk elke week, of elke dag. Als hij niet het beleid bij Twitter omgooit, kritiseert hij wel maatschappelijke tendensen, of kondigt een revolutionair product aan, spant een rechtszaak aan, of jaagt een raket de lucht in. De lancering van de grootste raket ooit, de Starship van maatschappij SpaceX, was daarbij natuurlijk de spectaculairste gebeurtenis. Musk zelf en zijn vele fans spraken van een succes, al moest de vluchtleiding de raket na een paar minuten opblazen – en duurde de vlucht niet, zoals gepland, enkele uren. Maar...
Read More420. Pas op voor de underdog
In de laatste weken schreef ik op deze plek meerdere malen over het verschijnsel schismogenese, afkomstig van antropoloog Gregory Bateson – de ontwikkeling van een relatie tussen twee partijen waarbij ze óf meer hetzelfde gedrag gaan vertonen (symmetrische schismogenese) óf meer uiteenlopend gedrag (complementaire schismogenese). Voorbeelden van het eerste fenomeen zijn een wapenwedloop of een escalerende scheldpartij, van het tweede een verhouding van meester en slaaf of exhibitionist en voyeur. Op het eerste gezicht lijken complementaire verhoudingen relaties met een eenzijdige...
Read More419. Dagverlichting: kairos en chronos
Ga rustig zitten. Kijk eens om je heen. Hoe is het licht? Vertellen je zintuigen je hoe laat het is, welke tijd van het jaar? Wat hoor je? verkeer of vogels? Is het lekker warm, of zit je een beetje te kleumen? Of is het eigenlijk te warm, of te vochtig?Hoe voel je jezelf? Fit, of een beetje under the weather? Ben je relaxt, of voel je jezelf een beetje opgejaagd? Hier is een moment voor jezelf. Lees het volgende verhaal: De scheppingsmythe van Protagoras Er was eens een tijd dat er veel goeden waren, maar nog geen onsterfelijke wezens. Toen het lot ook voor hen de tijd had aangewezen om tot...
Read More418. Parallelle levens (II)
(Vervolg van vorige week) Cruciaal in Hardwicks analyse van vier vrouwen en hun relaties is het begrip van de tijd, waarin ze leefden en werkten. In Dorothy Wordsworths tijd (1771-1855) was het misschien meer voor de hand liggend om jezelf voor een broer of echtgenoot op te offeren, zeker als zijn talent het jouwe zo nadrukkelijk overschaduwde. Enkele decennia later, tijdens het leven van Jane Carlyle (1801-1866), was dat al minder vanzelfsprekend, zeker wanneer je, zoals zij, door iedereen als een immens getalenteerde schrijfster wordt beschouwd. Iedereen die Jane kende vond haar geestig,...
Read More417. Parallelle levens (I)
Zo’n tweeduizend jaar geleden schreef de Griekse filosoof Ploutarchos een reeks biografieën over beroemde Grieken en Romeinen. zijn Parallelle Levens, waarin hij steeds een befaamde figuren uit beide samenlevingen aan elkaar koppelde om hun karakter te vergelijken. Zo plaatste hij bijvoorbeeld veldheren Alexander en Caesar naast elkaar, redenaars Demosthenes en Cicero, staatsmannen Aristides en Cato de Oudere, rijkaards Nikias en Crassus en zelfs de mythische stichters van Athene en Rome, Theseus en Romulus. Ongeveer vijftig jaar geleden deed de Amerikaanse schrijfster Elizabeth...
Read More416. Schismogenese en gender
Twee weken geleden stelde ik op deze plek het begrip schismogenese aan de orde: de notie, ontwikkeld door antropoloog Gregory Bateson, dat in een relatie tussen twee partijen er twee soorten van wederzijdse aanpassing bestaan. De ene noemt Bateson de symmetrische: gedrag kan hetzelfde gedrag uitlokken (assertiviteit van A voert tot assertiviteit van B). De ander is de ontwikkeling van complementair of aanvullend gedrag (assertiviteit van A leidt tot onderwerping van B). Dus. Opscheppen van de ene gesprekspartner kan leiden tot opscheppen bij de ander (nee, moet je mij zien) of tot...
Read MoreGeef een filosofisch gesprek cadeau!
