Featured

496. De ultieme hamartia (II)

Posted on 7 feb 2025 in Blog, Featured

496. De ultieme hamartia (II)

Vorige keer besprak ik de omgang met de dood volgens melodramatische plots: Het Monster Overwinnen, Vodden Tot Vermogen, Queeste, Reis en Terugkeer, Wedergeboorte. Ik stelde daarbij dat elk van deze manieren van omgang faalt, omdat ze worden gedoemd door de hamartia, de misvatting, die elke melodramatische plot vormgeeft. En ik analyseerde de plot van de Dood als Monster. Deze keer wil ik twee andere plots aan de orde stellen: Vodden Tot Vermogen en Queeste, met hun bijbehorende hamartiae: 1) succes = onsterfelijkheid en 2) onsterfelijkheid is een haalbaar doel (van een queeste)....

Read More

495. De ultieme hamartia (I)

Posted on 28 jan 2025 in Blog, Featured

495. De ultieme hamartia (I)

Recentelijk heb ik op deze plek meerdere malen geschreven over de notie van hamartia, het begrip uit Aristoteles’ analyse van tragedies. De tragische held, zo luidt deze analyse, komt in een tragische situatie terecht omdat hij of zij een fataal gebrek aan kennis heeft, aan inzicht, aan ervaring. De held(in) koestert een bepaalde misvatting, maakt een redeneerfout of laat zich beïnvloeden door foutieve vooroordelen. Ik heb daarbij beschreven hoe elke tragedie begint als een melodrama – een plot met een bepaalde hamartia waarin de held(in) verstrikt raakt tot hij of zij er niet...

Read More

494. Dagverlichting: hemelse sferen

Posted on 20 jan 2025 in Blog, Dagverlichting, Featured

494. Dagverlichting: hemelse sferen

Ga rustig zitten. Kijk eens om je heen. Hoe is het licht? Vertellen je zintuigen je hoe laat het is, welke tijd van het jaar? Wat hoor je? verkeer of vogels? Is het lekker warm, of zit je een beetje te kleumen? Of is het eigenlijk te warm, of te vochtig?Hoe voel je jezelf? Fit, of een beetje under the weather? Ben je relaxt, of voel je jezelf een beetje opgejaagd? Hier is een moment voor jezelf. Lees eerst het volgende verhaal: De droom van Scipio – Cicero De Romeinse veldheer Publius Cornelius Scipio droomde op een nacht van zijn beroemde grootvader met dezelfde naam, bijgenaamd...

Read More

493. De Hamlet van Twente

Posted on 12 jan 2025 in Blog, Featured

493. De Hamlet van Twente

Vorige week heb ik al omschreven hoe moeilijk het is om uit het kader van een melodramatisch plot te stappen. Om te zien dat je jezelf hebt vastgebeten in een kansloze zaak, een doodlopende weg bent ingeslagen en onafwendbaar een tragisch einde tegemoet gaat. Zolang je namelijk in het melodramatische kader gevangen zit, geloof je dat jij de held bent en de ander het monster, dat jij zult overwinnen en dat er een pot goud wacht aan het einde van de regenboog. Je gelooft, met andere woorden, dat het monster definitief overwonnen kan worden, macht en geld alles goed maken, het doel alle...

Read More

492. Slachtoffer van hamartia

Posted on 3 jan 2025 in Blog, Featured

492. Slachtoffer van hamartia

Zoals ik eerder meerdere malen heb betoogd, denk ik dat tragedies beginnen doordat mensen zich in een melodramatisch plot vastbijten totdat ze er niet meer uit kunnen komen. Mensen houden hun blik gericht op het doel waarvan ze denken dat het alles overtreft, alles rechtvaardigt – tot ze er achter komen dat ze zich vergist hebben en dat ze zich op een doodlopende weg bevinden. De vijf belangrijkste plots waar mensen zich in kunnen verliezen zijn die van Het Monster Overwinnen, Vodden Tot Vermogen, Queeste, Reis En Terugkeer en Wedergeboorte. De doelen waarin ze zich vastbijten zijn de...

Read More

491. Van melodrama tot komedie

Posted on 17 dec 2024 in Blog, Featured

491. Van melodrama tot komedie

Vorige week heb ik op deze plek betoogd dat tragedies ontstaan wanneer de hoofdpersonen zich vastbijten in hun melodramatische vooronderstellingen en plots. Uiteindelijk krijgen we dan een situatie van radicalisatie, een onverzoenlijke strijd en een tragische situatie van lose-lose. In melodrama’s – of beter, melodramatische tragedies – staren mensen zich blind op winnen en verliezen, volhouden en opgeven, begin en eind van een conflict. De vijand is altijd extern, buiten het eigen ik of de eigen groep, en altijd een monster waarmee geen compromis gesloten kan worden. Een...

Read More