411. Pidgin, creools en volwassen
Ruim twintig jaar gelden maakte ik een rondreis langs een paar Bovenwindse eilanden van Caribische Zee: Barbados, St. Vincent, Bequia, Union en St. Lucia. Allemaal eilanden waarop Engels de hoofdtaal was. Op St. Lucia, waar ik een week doorbracht, werd echter behalve Engels ook een lokaal patois gesproken dat meer Franse invloeden vertoonde. Omdat dit patois me intrigeerde kocht ik bij de lokale VVV een handgeschreven boekje uit 1969 over het dialect, waarin de beginselen uiteen werden gezet door amateur-linguïste Mary W. Toynbee. De basis...
read more410. Dagverlichting: spijt
Ga rustig zitten. Kijk eens om je heen. Hoe is het licht? Vertellen je zintuigen je hoe laat het is, welke tijd van het jaar? Wat hoor je? verkeer of vogels? Is het lekker warm, of zit je een beetje te kleumen? Of is het eigenlijk te warm, of te vochtig?Hoe voel je jezelf? Fit, of een beetje under the weather? Ben je relaxt, of voel je jezelf een beetje opgejaagd? Hier is een moment voor jezelf. Lees het volgende verhaal: Toen Menelaus en zijn bondgenoten na tien jaar Troje hadden veroverd en hij zijn vrouw Helena mee naar huis kon voeren,...
read more409. Over bomen en bossen
De laatste weken was er in media veel te doen over de zogenaamde Nutri-Score van producten, een weergave van gezonde of ongezonde ingrediënten in voeding. Waarschijnlijk heb je het bijbehorende logo, dat de Voedingswaarde van een product moet aangeven, al wel op boodschappen zien staan: het is een aansprekend eenvoudig en helder logo waarin groen staat voor gezond en rood voor ongezond, met geel er tussenin, net als een stoplicht. Voor een grotere nuance zijn nog twee kleuren toegevoegd: oranje voor iets minder ongezond en lichtgroen voor...
read more408. Dagverlichting: avontuur
Ga rustig zitten. Kijk eens om je heen. Hoe is het licht? Vertellen je zintuigen je hoe laat het is, welke tijd van het jaar? Wat hoor je? verkeer of vogels? Is het lekker warm, of zit je een beetje te kleumen? Of is het eigenlijk te warm, of te vochtig?Hoe voel je jezelf? Fit, of een beetje under the weather? Ben je relaxt, of voel je jezelf een beetje opgejaagd? Hier is een moment voor jezelf. Lees het volgende verhaal: Op het eiland Ogygia, aan het einde van de wereld, zit een man aan het strand en weent. Sinds zeven jaar verblijft hij op...
read more407. Een nieuw kerstverhaal
In de afgelopen weken besteedde ik aandacht aan Richard Wagners operacyclus Der Ring des Nibelungen. Het spoor van Wagners muzikale thema’s volgend beschreef ik hoe Natuur, Macht, Heldendom en Liefde zich in vier opera’s ontwikkelen en hoe Wagner daarmee de geschiedenis (en het heden) van de mensheid kenschetst. Vandaag wil ik de analyse van de Ring afronden met een soort van moraal en betogen dat Wagners verhaal de status van kerst- of nieuwjaarsverhaal verdient – dat de sage van Wotan, Alberich, Brünnhilde en Siegfried het...
read more406. Transformerende liefde
Als sluitstuk van een analyse van Richard Wagners Ring des Nibelungen wil ik vandaag de finale van dat werk bespreken en beschrijven hoe Wagner de dilemma’s die in vier opera’s gegroeid zijn aan het eind (gedeeltelijk) oplost. We kwamen de vorige keer, bij de schets van Liefde in de Ring, op een punt dat alles verloren leek. In deel 1, zijn de liefde van Alberich voor de Rijndochters en van reus Fasolt voor liefdesgodin Freia al op een deceptie uitgelopen, wat leidt tot een afzweren van liefde en een strijd om de macht. De goden...
read more405. Liefde’s teloorgang
De afgelopen weken heb ik geanalyseerd hoe het heldenverhaal van Brünnhilde, Siegfried, Wotan en Alberich in Richard Wagners Der Ring des Nibelungen een licht werpt op de huidige maatschappelijke probemen en hoe Wagner ons leert met macht en ressentiment om te gaan. De vorige keer verkenden we de ontwikkelingen van Liefde in de Ring, en moesten helaas constateren dat de muzikale en dramatische ontwikkelingen van dit thema doodlopen in deel vier, Götterdämmerung. Begonnen als een thema verbonden aan liefdesgodin Freia werd het leitmotiv...
read more404. Liefde en macht
In de afgelopen weken heb ik geanalyseerd hoe in Richard Wagners Der Ring des Nibelungen macht wordt geportretteerd, met name in de muzikale ontwikkelingen van de thema’s van twee soorten macht – statusmacht en representatiemacht, gesymboliseerd door respectievelijk dwerg Alberich en oppergod Wotan. Tegenover de macht plaatst Wagner Liefde, maar dan niet in de zin van Love Conquers All. Liefde in de Ring is een gecompliceerd fenomeen dat veel vermag, maar niet alles goed maakt. Er is liefde tussen vader en dochter, broer en zus,...
read more403. Gebroken macht
In het vorige artikel besprak ik de notie van statusmacht, zoals die in Der Ring des Nibelungen van Richard Wagner wordt uitgebeeld, in de persoon van Alberich en vooral in de muzikale motieven die voortkomen uit het centrale symbool van diens macht, de Ring. Vandaag wil ik de motieven verkennen die uitgaan van Alberichs tegenstrever, oppergod Wotan. Wotan is in Wagner’s opera de vertegenwoordiger van de legitieme macht, de macht die we samen hebben gelegd in een scheidsrechter of vertegenwoordiger – iemand die namens ons...
read more402. Nieuwe helden (en schurken)
Om het probleem van ressentiment op te lossen, volstaat het niet een politieke remedie te vinden. Ressentiment wordt namelijk gevoed door statusangst, dat weer gebaseerd is op macht, dat weer gevestigd is op wedijver, dat weer rust op menselijke emoties. Wanneer we iets aan ressentiment willen doen, moeten we dus op psychologisch, economisch, sociaal en politiek niveau werken. Zoals ik al eerder heb geschreven: ik denk dat hiervoor alleen een epos bruikbaar is, een heldenverhaal dat ons, in een mythologische setting, toont welke permanente...
read moreGeef een filosofisch gesprek cadeau!
