101. Slow down
De vorige keer schreef ik over de opvallende opkomst van Donald Trump in de Amerikaanse voorverkiezingen en hoe de opkomst van deze bullshit politicus samenhangt met ontwikkelingen in onze maatschappij. Voordat ik verder uitweid over deze ontwikkelingen, wil ik even teruggrijpen op het vorige stuk en een tweetal begrippen wat uitvoeriger bespreken. Misschien ben ik bij hun eerste behandeling wat te snel gegaan en is het de moeite waard op mijn schreden terug te keren, indachtig het advies van de bekende filosoof D. Bob, Slow down brother Slow down brother. Filosofie is immers Slow Thinking....
Read More100. De bullshit politicus
In 1854 schreef de grote Amerikaanse showman P.T. Barnum zijn autobiografie Struggles and Triumphs, waarin hij uit de doeken deed hoe hij mensen had belazerd met zijn exposities en evenementen. Hij beschreef wat de populaire ‘meermin’ was (een gedroogd apenhoofd aan een vissenlijf); dat de Zweedse ‘nachtegaal’ Jenny Lind eigenlijk een Amerikaanse huisvrouw, mevrouw Goldschmidt, was; en dat zijn attractie Joice Heth niet de 161-jarige voormalige voedster van George Washington was, maar een half zo oude negerin. Nu zou je verwachten dat het publiek verontwaardigd...
Read More98. De troost van gelatenheid
Speel de muziek en lees het onderstaande. Wat is het meest troostrijke boek uit de geschiedenis van de westerse filosofie? Daarover kan volgens mij geen twijfel bestaan: het is Die Welt als Wille und Vorstellung van Arthur Schopenhauer, uit 1818 (met een tweede deel uit 1844). Waarom is het werk van Schopenhauer zo troostrijk? Ik denk dat het aan vier elementen te wijten is: 1. Het pessimisme. Als je jezelf verdrietig voelt heb je geen behoefte aan iemand die zegt dat het allemaal wel meevalt en dat het glas nog steeds halfvol is – het gezelschap van een zwartgallige mopperpot is dan...
Read More96. Over de troost van de filosofie
Over twee weken, op vrijdag 29 april, is de volgende sessie van ‘Overlevenskunsten’ in de Thiemeloods, met als onderwerp ‘Troosten’. Tijdens die bijeenkomst wil ik het hebben over het meest troostrijke boek uit de geschiedenis van de Westerse filosofie. En als voorproefje wil ik het nu hebben over het op één na troostrijkste boek. Er is een lange geschiedenis van troostende filosofie-werken. In de klassieke oudheid was er een heel genre, de zogenaamde consolatio (Latijn voor troost), bestaande uit openbare brieven waarin vrienden of bekenden werden getroost met een of...
Read More94. Doorbreek de spiraal van onbarmhartigheid
Het is bijna Pasen in het Heilig Jaar van de Barmhartigheid, zoals dat op 8 december jongstleden werd geopend door paus Franciscus. En iedereen, katholiek of niet, heeft de afgelopen week kunnen zien hoezeer we barmhartigheid nodig hebben in onze maatschappij. Want momenteel lijken we gevangen te zitten in een spiraal van onbarmhartigheid. Of eerder: in meerdere spiralen. Ik wil hier niet ingaan op de onbarmhartige aanslagen in Brussel. Daar moet ik nog langer over nadenken, of barmhartigheid hier een ‘wapen’ tegen had kunnen zijn. Ik wil het iets kleiner aanpakken, en beginnen...
Read More93. Koester je fouten
Dezer dagen ligt het belangrijkste plein van Nijmegen, Plein 1944, open. De natuurstenen bestrating wordt vervangen door eentje met gebakken tegels. Vanaf de oplevering eind 2013 waren de oorspronkelijke stenen omstreden omdat ze erg hobbelig waren en een groot obstakel vormden voor gehandicapten, ouderen of ouders met kinderwagens. Hoe het fiasco tot stand kon komen, is na al die jaren nog niet helemaal duidelijk. Vast staat dat in het gemeentelijke bestek niet helder was aangegeven hoe ongelijk de stenen mochten zijn en dat er daarom een verschil van interpretatie kon ontstaan tussen...
Read MoreGeef een filosofisch gesprek cadeau!
