326. Balling in eigen land
Voor veel mensen voelt de corona-crisis, denk ik, als een soort van ballingschap in eigen land. Zekerheden zijn weggevallen. Je werkt misschien niet meer, of maar gedeeltelijk, en wanneer je werkt is het thuis achter een schermpje. Vrienden en familieleden, waar je leven om draaide, zie je maar sporadisch. Je status lijkt op een bepaalde manier verminderd, omdat je minder gezien wordt door andere mensen. Je lijkt afgegleden naar de marge. De wereld is onherkenbaar. Ik denk dat dit gevoel van vervreemding leidt tot de massale roep om de ’terugkeer naar normaal’, wat bijna een...
Read More325. Held in eigen ogen
Een paar weken geleden schreef ik over heldenzanger Pindaros en over de onmisbare rol die dichters bij de creatie van helden spelen. Zonder Homeros zouden we Achilles en Odysseus vergeten zijn – of op een heel andere manier gedenken dan we nu doen. Socrates zouden we zonder zijn leerling Plato ook heel anders in herinnering hebben, maar waarschijnlijk zouden we hem niet geheel vergeten zijn. Er bestond in het Athene van de vierde eeuw v.Chr. namelijk een genre van Socratische dialogen dat door meerdere schrijvers werd beoefend. Van hen is soldaat-historicus Xenofon de bekendste en de...
Read More324. Ook dor hout kan vlam vatten
Na een eendrachtig begin, waarin de meeste Nederlanders het motto ‘Alleen samen krijgen we corona onder controle’ leken te omhelzen, is onze respons op de pandemie steeds meer uitgelopen op een strijd tussen groepen. Er zijn ‘corona-identiteiten’ ontstaan waarbij mate van slachtofferschap het voornaamste onderscheidende kenmerk is. En waar groepen eerst nog solidair met elkaar waren (mensen van buiten de zorg klappen voor mensen in de zorg, mensen met minder risico op ziekte beschermen mensen met meer risico), staan de groepen nu tegenover elkaar in een strijd om...
Read More323. Over het verschil tussen eed en afspraak
Vorige week besprak ik het instituut (en de plechtigheid) van het huwelijk, en hoe dit instituut langzamerhand is losgeraakt van de sanctionering, letterlijk de heiligmaking, van de relatie tussen gehuwden door de maatschappij – maar ook hoe de individuele, persoonlijke liefde van de gehuwden zelf een nieuwe vorm van heiliging vormt. Bij het huwelijk hoort natuurlijk, zelfs in zijn afgezwakte vorm, een ‘heilig’ moment: het jawoord. Zelfs in zijn huidige, ‘wereldlijke’ vorm, waar het meer een bezegeling van een contract als een eed van trouw lijkt, voelt het als...
Read More322. Niet het huwelijk heiligt de liefde, maar de liefde het huwelijk
Van oudsher bemoeiden samenlevingen zich met de paarvorming van mannen en vrouwen – door sommige vormen te sanctioneren en andere juist te verbieden. Verreweg de meeste maatschappijen gaven de voorkeur aan een variant van monogamie, in elk geval zolang een man en een vrouw samen voor hun kwetsbare nageslacht moesten zorgen. Het valt gemakkelijk te begrijpen waarom families, buren, vrienden, kennissen, medeburgers zich om het sex-leven en de voortplanting van individuele stellen bekommerden. Want die voorplanting, waarbij uit een man en een vrouw kinderen voortkomen, is immers meteen...
Read More321. Dagverlichting: verwondering
Ga rustig zitten. Kijk eens om je heen. Hoe is het licht? Vertellen je zintuigen je hoe laat het is, welke tijd van het jaar? Wat hoor je? verkeer of vogels? Is het lekker warm, of zit je een beetje te kleumen? Of is het eigenlijk te warm, of te vochtig? Hoe voel je jezelf? Fit, of een beetje under the weather? Ben je relaxt, of voel je jezelf een beetje opgejaagd? Hier is een moment voor jezelf. Begin met het lezen van het volgende gedicht, en de bijbehorende bezinning. Volle Maan en Kleine Frieda – Ted Hughes Een koele kleine avond gekrompen tot hondengeblaf en het kletteren van een...
Read More