250. Een deel voor het geheel
Eerder heb ik een onderzoek aangekondigd naar de rol en betekenis van heldenverhalen, en dan vooral met het oog op wat ze ons kunnen leren over de aanpak van moderne problemen. Ik gebruik als belangrijkste analytische instrument in dat onderzoek een indeling van schrijver en literatuurwetenschapper C.S. Lewis. Lewis onderscheidt twee soorten van heldenverhalen of epen: Het primaire epos heeft geen richting, geen bedoeling. Het gaat nergens heen. Er is winst en verlies, geluk en ongeluk, maar aan het einde van het verhaal zijn we ongeveer waar we begonnen. Er verandert niets belangrijks...
Read More243. Een objectief verhaal
Een paar weken geleden kondigde ik een onderzoek naar heldenverhalen aan, om te zien of er moderne epen zijn die ons ‘verder helpen’ met onze globale problemen. Die zoektocht was geïnspireerd door een analyse van schrijver C.S. Lewis uit de jaren veertig van de vorige eeuw. In een lezingenreeks over Milton’s Paradise Lost maakt Lewis een onderscheid tussen zogenaamde primaire en secundaire heldenverhalen. Het primaire epos kent geen patroon, geen ontwerp, geen bedoeling. Glorie en ongeluk wisselen elkaar af, de ene gebeurtenis is min of meer even belangrijk of onbelangrijk...
Read More238. Een nieuw heldenverhaal
Na de verkiezingsoverwinning van het Forum voor Democratie (en zeker na de boreale overwinningsspeech van Thierry Baudet) werd weer eens herhaald wat sinds enkele decennia in intellectuele kringen als een gedoodverfde waarheid geldt: dat mensen sinds de opkomst van Fortuyn (2002); of sinds de val van de Berlijnse muur (1989); of misschien al sinds de aangekondigde dood van God (1882) een ‘groot verhaal’ missen en dat de politici die dat grote verhaal wel vertellen (Lenin, Mussolini en Hitler, maar ook Obama, Trump, Brexiteers) vanwege de kracht van dat verhaal een massale aanhang...
Read More