272. Ode aan Beethoven
Dit jaar is het Beethoven-jaar, omdat de beroemde componist 250 jaar geleden in Bonn is geboren (al is er een onbewezen maar ook niet weerlegde theorie die zegt dat Ludwig eigenlijk tijdens een toernee van zijn muzikale ouders in 1772 ter wereld kwam, in Zutphen of all places!). Hoewel het eigenlijk elk jaar Beethoven-jaar is, omdat de schepper van de Ode an die Freude, de Pastorale, de Vijfde, de Mondschein, de Pathetique etc. eigenlijk nooit vergeten is en elk jaar op duizenden plekken ter wereld wordt uitgevoerd. Eerder heb ik op deze plek een paar stukken van Beethoven gebruikt om de...
Read More271. De film van het jaar
De film Joker van Todd Phillips maakte dit jaar grote furore onder critici en andere kijkers en bracht wereldwijd al meer dan een miljard dollar op. Op het festival van Venetië won hij de Gouden Leeuw. Hoofdrolspeler Jaoquin Phoenix is februari a.s. de grote favoriet voor de Oscar voor beste acteur. Joker schildert hoe een ‘gewone’ jongeman, Arthur Fleck, verandert in de mythische boef the Joker, die we kennen uit de Batman-strips en films. De rol is al vele malen gespeeld, door prominente acteurs als Jack Nicholson en Heath Ledger (die er ook een Oscar mee won), maar met Joker...
Read More266. Patiënten, geen producten
De vorige keer besprak ik de logica van het moderne (land)bouwen en hoe dit proces het karakter van maken heeft verloren. Bouwen of boeren is niet langer een ambachtelijke activiteit – het is sloven geworden, het draaien van radertjes in een industriële vorm van productie. Om te onderzoeken wat hieraan gedaan kan worden, wil ik het vandaag hebben over die twee andere beroepsgroepen die luidkeels protesteren tegen de huidige gang van zaken: onderwijzers en verpleegkundigen. Waarvoor of waartegen betogen deze groepen? Natuurlijk, ze vragen om een loonsverhoging, maar de belangrijkste...
Read More265. Tijd voor ambachtelijk werken
Afgelopen weken zijn er meerdere grote protesten geweest tegen het beleid van de regering. Betogers vulden het Malieveld in Den Haag: boeren parkeerden er hun tractors, bouwers hun graafmachines. Ogenschijnlijk ging het bij die protesten om de bestaanszekerheid van de betogers, die hun werkzaamheden bedreigd zien door milieuregels. Ik denk echter dat dat alleen de oppervlakte van het probleem is, en dat onder de stikstofcrisis een dieper probleem schuilt. Dat probleem is de logica van het huidige werk in de (land)bouw. De logica van de boeren en bouwers is, kort gezegd, in de laatste...
Read More263. Een stervende metafoor
De vorige keer heb ik het gehad over metaforen en hoe je deze kunt analyseren en evalueren. In het kort: metaforen hebben een impliciete metafysische structuur, ze zeggen iets over hoe we naar de wereld kijken. Die structuur kan dieper of oppervlakkiger zijn, beter of slechter op de werkelijkheid passen. Deze keer wil ik het hebben over een metafoor die al bijna ‘dood’ is, dat wil zeggen dat we bij zijn gebruik bijna niet meer aan de herkomst van de beeldspraak denken, maar alleen aan de abstracte betekenis (zoals bij cliché-uitdrukkingen als ‘platgetreden paden’...
Read More262. Wees als water
Bij recente betogingen van Catalaanse separatisten in Barcelona volgden de betogers tactieken die ze hadden afgekeken van protesten in Hongkong. Ze doken op waar de politie afwezig was, om meteen te wijken wanneer het gezag zich toonde – om vervolgens ergens anders weer te hergroeperen. De wendbare wijze van protesteren werd mogelijk gemaakt door het gebruik van sociale media, waar je snel kunt doorgeven waar het protest kansrijk is en waar het tegenstand ontmoet. De gebruikte apps hebben speciale toegangscodes, zodat de overheid ze niet kan infiltreren. Zoals gezegd is het gebruik van...
Read More