134. Goed geraakt worden
Om te begrijpen wat het betekent om door iets geraakt te worden, kunnen we denken aan een spin in zijn web. Dat web, en de spin die erin leeft, worden op verschillend manieren geraakt. Het web kan in trilling worden gebracht door iets wat de spin niet interesseert: de wind, of regendruppels, of een blaadje. Het web kan ook worden bewogen door een potentiële prooi of bedreiging: een vlieg of mug, of misschien wel een vogel of mensenhand die het web kapot scheurt. Daarop reageert de spin door zelf te bewegen – door naar de plek van verstoring te rennen of juist door ervandaan te...
Read More133. Donald Trump en het eend-konijn
Vorige week besteedde ik aandacht aan Meryl Streeps toespraak bij de Golden Globe Awards. Ik deed dit om het verschil tussen propaganda en bona fide overreding te kunnen analyseren. Op één puntje wil ik echter nog wat nader ingaan, omdat het zo kenmerkend is voor het moderne publieke debat. Dat is de totale ontkenning van Trump dat hij een verslaggever zou hebben bespot vanwege zijn handicap, en de even volledige acceptatie (door zijn fans) of afwijzing (door de critici) van die ontkenning. Twee radicaal verschillende lezingen van hetzelfde feit. Het doet denken aan de eend-konijn discussie...
Read More132. Over het verschil tussen overreding en propaganda
Afgelopen zondag was de uitreiking van de Amerikaanse Golden Globes, prijzen voor de beste prestaties in film en tv van het vorig jaar. De show werd bij deze gelegenheid niet gestolen door een verrassende winnaar, een onthullende jurk of een emotioneel dankwoord, maar door een politieke toespraak van Meryl Streep bij het accepteren van haar Lifetime Achievement Award. Beluister de toespraak zelf: Voordat we de (fascinerende) details gaan bekijken, wil ik de bespreking inleiden met de reacties op Streeps woorden. Waar ze in de zaal een ovatie krijgt, reageerde haar doelwit, Donald Trump, op...
Read More131. Het jaar 2016 in zeven vergelijkingen
Een paar maanden geleden besteedde ik een paar artikelen aan het bestuderen van analogieën. Tussen cavalerie en tankformatie. Tussen ridder en cowboy. Tussen boerkini en bikini. De laatste vergelijking geeft een belangrijke ontwikkeling in 2016 weer: eentje waarin een boerkini als een boerka kan worden gezien en een boerka als een islamitisch uniform – zodat badkleding een terroristisch attribuut kan worden. Zijn er andere analogieën die 2016 kenmerken? Ik denk het wel. En omdat ik vorige week over zeven vormen van barmhartigheid schreef, wil ik nu (een analogie!) proberen het...
Read More130. Het jaar van onbarmhartigheid
Voor de katholieke kerk was 2016 het jaar van de barmhartigheid. Paus Franciscus opende het heilige jaar op 8 december 2015 en sloot het op 20 november jongstleden. Dit gebeurde door het openen en sluiten van een ‘heilige deur’ in de Sint Pieter-basiliek. Bij de afsluitende viering sprak de paus zijn dankbaarheid uit voor de vele ervaringen van goedheid en barmhartigheid in het afgelopen jaar: “Wij zijn dankbaar dat we barmhartigheid mochten ontvangen, zodat we zelf ook barmhartig kunnen zijn en wij eveneens werktuigen van barmhartigheid kunnen worden.” Barmhartigheid lijkt niet...
Read More129. Woordenboek van geaccepteerde bullshit: influencen
Afgelopen week las ik een paar artikelen over jonge mensen die op het eerste gezicht een jaloersmakend bestaan leiden – of proberen te leiden – als influencer. Influencers zijn mensen die op sociale media zo populair zijn dat bedrijven hen betalen om producten te gebruiken en aan te prijzen. In NRC Next figureerden Hedwig Wiebes en Jeroen Bosman, een stel uit Amsterdam dat in een oude Volkswagenbus door de wijde wereld trekt en hun trip wil laten sponsoren door sociale media. Ze werken er ook nog bij – in de journalistiek en de ‘creatieve sector’ – maar ze...
Read MoreGeef een filosofisch gesprek cadeau!
