302. We zijn allemaal SIC
In zijn boek over de juiste omgang met risico’s, Risk Savy (2014), stelt Gerd Gigerenzer, een Duitse expert in risico-beheersing, dat dokters drie fundamentele fouten tonen in het omgaan met (onze) medische risico’s. Deze fouten, zegt Gigerenzer, zijn structureel: ze zijn ingebakken in de medische praktijk en in het medische onderwijs. De drie fouten zijn samen te vatten in het acroniem SIC: Selfprotection (zelfbescherming door defensieve, overbodige handelingen) Innumeracy (rekenkundig onvermogen, met name op het gebied van statistiek) Conflicts of Interest (het belang van de...
Read More301. War! What is it good for?
In 1948 schreef Albert Camus een toneelstuk, Staat van Beleg, als variatie op zijn roman De Pest van een jaar eerder. Het initiatief voor dat stuk kwam van acteur-producent Jean-Louis Barrault. Barrault had eerder geprobeerd een toneelstuk te maken van Daniel Defoe’s Dagboek van een Pest-jaar, oorspronkelijk met medewerking van Antonin Artaud. Toen Camus’ roman uitkwam benaderde hij de schrijver om samen aan een ‘pest’-stuk te werken. In tegenstelling tot de plot van de roman speelt de actie van het toneelstuk zich af in Spanje, in Cadiz. De Pest wordt gesymboliseerd...
Read More300. Pandemie als oorlog, oorlog als pandemie
Bij de start van de corona-crisis in het voorjaar waren er meerdere leiders (en vele volgers) die de vergelijking tussen pandemie en oorlog in de mond of pen namen. Nadat de uitbraak in zijn land was gestopt verklaarde de Chinese president Xi Jinping dat de ‘volksoorlog’ tegen het virus was gewonnen. “We zijn in oorlog”, sprak de Franse president Emmanuel Macron, terwijl ambtgenoot Donald Trump zichzelf een ‘oorlogspresident’ noemde. Volgens de Britse premier Boris Johnson gaf hij leiding aan een ‘oorlogskabinet’ en de Duitse bondskanselier...
Read More299. Dagverlichting: wonder
Ga rustig zitten. Kijk eens om je heen. Hoe is het licht? Vertellen je zintuigen je hoe laat het is, welke tijd van het jaar? Wat hoor je? verkeer of vogels? Is het lekker warm, of zit je een beetje te kleumen? Of is het eigenlijk te warm, of te vochtig? Hoe voel je jezelf? Fit, of een beetje under the weather? Ben je relaxt, of vol je jezelf ene beetje opgejaagd? Hier is een moment voor jezelf. Begin met het lezen van het volgende gedicht, en de bijbehorende bezinning. De geest is een te bot instrument – Anne Stevenson De geest is een te bot instrument om een baby gemaakt hebben. Geen...
Read More298. Het woordenboek van geaccepteerde bullshit: white fragility
Een van de bekendste catch phrases in het recente racismedebat is white fragility, oftewel witte kwetsbaarheid. Tenminste, dat is de letterlijke vertaling. Beter is misschien ‘witte gevoeligheid’. In het Engels zit er ook nog iets van misprijzen en neerbuigendheid in de omschrijving, die daarom ook met ‘witte kleinzieligheid’ zou kunnen worden vertaald. Maar omdat de discussie hoe dan ook grotendeels in Engelse termen wordt gevoerd en meestal naar Amerikaansen toestanden verwijst, kunnen we in dit lemma de originele uitdrukking laten staan. White fragility als term is...
Read More297. Het probleem met Socrates
Een paar jaar geleden analyseerde ik in drie essays de Platoonse dialoog Protagoras, geholpen door de interpretatie van Martha Nussbaum in haar werk The Fragility of Goodness. In het laatste artikel stelde ik dat de dialoog, in moderne termen, om de volgende vragen draait: Is management iets wat onderricht kan worden? Is management iets wat iedereen kan doen, of een zaak van specialisten? Is er één maatstaf voor succes in organisaties? En een variant hiervan: Verandert een praktijk als er geen kwalitatieve maatstaven meer zijn, maar alleen nog een kwantitatieve? In de Protagoras blijkt...
Read MoreGeef een filosofisch gesprek cadeau!
