344. Over oorlog als metafoor
Toen journalist Peter R. de Vries vorige week werd neergeschoten, kenschetsten mensen dat als een aanslag op de rechtsorde of de rechtsstaat, als voorbeeld van de ondermijning van onze samenleving door grootschalige drugscriminaliteit. Tegen die ondermijning voert de overheid actief beleid, dat doorgaans wordt aangeduid als de war on drugs. De kop van een artikel in de papieren NRC luidde dan ook: Verliest de minister zijn ‘war on drugs’? (Bedoeld werd justitieminister Ferd Grapperhaus.) Zoals de Engelse term al doet vermoeden, komen zowel benaming als beleid van de drugsoorlog...
Read More343. Verborgen toekomst
Twee weken geleden schreef ik over het fenomeen van stamboomonderzoek en het tv-programma Verborgen Verleden, waarin familiegeschiedenissen van Bekende Nederlanders worden uitgeplozen. Ik signaleerde daarbij de behoefte van sommige ‘erfgenamen’ om elementen van hun eigen leven achteraf te verklaren uit elementen van hun stamboom. Dat een dergelijke verklaring niet werkt, valt gemakkelijk te zien in het geval van een stamboom. Immers, waar, pakweg, het beroep van een betovergrootvader een verklaring zou moeten vormen van de huidige status van een nazaat, moet tegelijk verklaard...
Read More342. Scrooge, enlightened
Een paar weken geleden beschreef ik hoe het boeddhistische of hindoeïstische beeld van verlichting mij niet aantrekt. Bij gebrek aan bepaalde ervaringen of eigenschappen kan ik er weinig mee. Hoewel er dus (voor mij) onoverkomelijke problemen bestaan bij het nastreven van ‘Oosterse’ wijzen van verlichting, bestaat er toch een begerenswaardig beeld dat volgens mij de moeite van het imiteren waard is – en dat je best met het woord ‘verlichting’ zou kunnen kenschetsen. Die, mij begrijpelijke en sympathieke vorm van verlichting, zien we gerealiseerd in het beroemde...
Read More341. Verborgen verleden
In de coronatijd is de al grote populariteit van stamboomonderzoek verder gestegen. Beroofd van uitgaans- en vakantiemogelijkheden stortten velen zich op digitale archieven en handgeschreven documenten, om daarin op zoek te gaan naar hun familiegeschiedenissen. Om hun ‘verborgen verleden’ terug te vinden. Kort opeen verschenen in zowel NRC als Volkskrant artikelen die deze trend beschreven. Verborgen Verleden Al elf seizoenen maakt de NTR een serie over de stambomen van bekende Nederlanders, Verborgen Verleden. Na ruim honderd afleveringen is het een klassieker van de publieke...
Read More340. Verlichten
Vorige keer heb ik uitgelegd waarom het begrip ‘verlichting’, zoals gebruikt in oude Indiase tradities, mij weinig aanspreekt. In het kort: ik geloof niet in de drie voornaamste uitgangspunten van hindoeïsme en boeddhisme, namelijk de leer van de wedergeboorte, het idee van leven=lijden en de nadruk op verlichting als kennis in plaats van als handelen. Er is echter wel een begrip van verlichting waarin ik mijzelf herken. Die invulling beziet verlichting niet als een voltooid proces, maar als een praktijk. Niet als een voltooid deelwoord (ik ben verlicht) maar als infinitief (wij...
Read More339. Over verlichting
Op onze kast staat, zoals bij veel mensen, een Boeddhabeeldje – gekregen, niet gekocht, zoals het hoort volgens een traditie van bijgeloof waarvan ik niet weet of hij authentiek boeddhistisch is. Met zijn suggestieve net-niet glimlach, gesloten ogen en stabiele lotuszit moet de Boeddha verlichting uitstralen. Hoewel het een mooi, stemmig beeld is (handwerk uit Thailand) heeft het begrip ‘verlichting’ voor mij persoonlijk niet veel aantrekkingskracht. Tenminste niet in zijn hindoeïstische en boeddhistische vorm. Natuurlijk is mijn perspectief op verlichting dat van iemand...
Read MoreGeef een filosofisch gesprek cadeau!
