377. De voorwaarden van samenwerking
De afgelopen weken schreef ik op deze plek over strategisch denken. De eerste conclusie was dat strategisch denken vaak overschat wordt en dat het erg moeilijk is om voor de lange termijn te plannen. Veel strategische adviezen vluchten daarom in vaagheid en abstractie (‘wees onvoorspelbaar’), waardoor ze weinig nut hebben in de praktijk. En dat geldt zowel voor de oorspronkelijke militaire toepassing als de uitbreiding naar de zakenwereld. In beide werelden is strategie meestal bullshit. Uit speltheorie weten we echter dat er wel bepaalde strategieën zijn die in vele situaties...
Read More375. Het woordenboek van geaccepteerde bullshit: strategie (II)
Vorige week beschreef ik op deze plek de wijze waarop adviseurs in het bedrijfsleven het begrip ‘strategie’ gebruiken en hoe groot het bullshit-gehalte daarvan is. Deze week wil ik onderzoeken of het wellicht iets beter is gesteld met strategisch denken in zijn oorspronkelijke omgeving, die van het leger. Eerst wil ik daartoe een paar vooronderstellingen onderzoeken, die in een strategische benadering van oorlog zijn opgesloten. Vervolgens wil ik kijken wat een paar beroemde strategische denkers, Sun Tzu en Machiavelli, ons hebben te melden. En dan wil ik een sprongetje maken...
Read More374. Het woordenboek van geaccepteerde bullshit: strategisch (I)
Het is nog maar kort geleden dat de Russische president Vladimir Poetin in binnen- en buitenlandse pers werd omschreven als een geniaal politiek strateeg. Had hij immers niet op een briljante wijze, stap voor stap, de Russische oppositie monddood gemaakt, westerse regeringen tegen elkaar uitgespeeld en via een reeks van kleine oorlogen (pardon, militaire operaties) zijn grondgebied en invloedssfeer uitgebreid? En was het resultaat niet een onaantastbaar autoritair bewind, waardoor Poetin en co. straffeloos hun miljarden bijeen konden harken en geen gevaar liepen hier ooit verantwoording over...
Read More373. Een letterlijke oorlog
In de afgelopen jaren heb ik op deze plek vaker geschreven over het begrip ‘oorlog’ als metafoor. Daarbij kwam ik steevast tot de conclusie dat er grote nadelen zitten aan de oorlogsmetafoor en dat het niet goed werkt om het oorlogsetiket te gebruiken bij economische zaken, een pandemie of de bestrijding van drugscriminaliteit. Waar we sinds 24 februari mee te maken hebben is geen metaforische oorlog, maar een letterlijke. Toch is oorlog ook in dit geval een bepaalde interpretatie, en dan heb ik het niet over de tegengestelde Oekraïense (‘oorlog’) en Russische...
Read More372. Het woordenboek van geaccepteerde bullshit: vooruitgang
In Flauberts ‘Woordenboek van geaccepteerde ideeën’ (uit zijn roman Bouvard et Pécuchet) staan allemaal omschrijvingen van negentiende eeuwse cliché’s – van wijd verbreide overtuigingen en breed gedeelde houdingen. Flaubert stelde dit woordenboek samen om de luie resultaten van de publieke opinie en het burgerlijke denken te bespotten. Soms zijn de lemma’s van de geaccepteerde ideeën eenduidig en voor de hand liggend, zoals die bij ‘communie’: De eerste communie: de mooiste dag van het leven. Soms drukken ze een platitude op een wat verrassende...
Read More371. Haastkoerier
De laatste weken heeft op deze plek de kwestie ‘flitsbezorging’ centraal gestaan: de stormachtige opmars van bezorgdiensten als Gorillas, Getir en Flink die binnen tien minuten supermarktspullen thuis komen brengen. En de reactie van gemeenten op deze opmars, onder andere door de komst van de flits-distibutiecentra (zogenaamde dark stores) aan banden te leggen. Waar zijn we nu, voor het derde en afsluitende deel? In week 1 beantwoordde ik de vraag of flitsbezorging verboden moet worden voorlopig met nee. Daar probeerde ik tegenargumenten bij te vinden: flitskoeriers zouden wel...
Read MoreGeef een filosofisch gesprek cadeau!
