418. Parallelle levens (II)
(Vervolg van vorige week) Cruciaal in Hardwicks analyse van vier vrouwen en hun relaties is het begrip van de tijd, waarin ze leefden en werkten. In Dorothy Wordsworths tijd (1771-1855) was het misschien meer voor de hand liggend om jezelf voor een broer of echtgenoot op te offeren, zeker als zijn talent het jouwe zo nadrukkelijk overschaduwde. Enkele decennia later, tijdens het leven van Jane Carlyle (1801-1866), was dat al minder vanzelfsprekend, zeker wanneer je, zoals zij, door iedereen als een immens getalenteerde schrijfster wordt beschouwd. Iedereen die Jane kende vond haar geestig,...
Read More417. Parallelle levens (I)
Zo’n tweeduizend jaar geleden schreef de Griekse filosoof Ploutarchos een reeks biografieën over beroemde Grieken en Romeinen. zijn Parallelle Levens, waarin hij steeds een befaamde figuren uit beide samenlevingen aan elkaar koppelde om hun karakter te vergelijken. Zo plaatste hij bijvoorbeeld veldheren Alexander en Caesar naast elkaar, redenaars Demosthenes en Cicero, staatsmannen Aristides en Cato de Oudere, rijkaards Nikias en Crassus en zelfs de mythische stichters van Athene en Rome, Theseus en Romulus. Ongeveer vijftig jaar geleden deed de Amerikaanse schrijfster Elizabeth...
Read More416. Schismogenese en gender
Twee weken geleden stelde ik op deze plek het begrip schismogenese aan de orde: de notie, ontwikkeld door antropoloog Gregory Bateson, dat in een relatie tussen twee partijen er twee soorten van wederzijdse aanpassing bestaan. De ene noemt Bateson de symmetrische: gedrag kan hetzelfde gedrag uitlokken (assertiviteit van A voert tot assertiviteit van B). De ander is de ontwikkeling van complementair of aanvullend gedrag (assertiviteit van A leidt tot onderwerping van B). Dus. Opscheppen van de ene gesprekspartner kan leiden tot opscheppen bij de ander (nee, moet je mij zien) of tot...
Read More415. Dagverlichting: doen alsof
Ga rustig zitten. Kijk eens om je heen. Hoe is het licht? Vertellen je zintuigen je hoe laat het is, welke tijd van het jaar? Wat hoor je? verkeer of vogels? Is het lekker warm, of zit je een beetje te kleumen? Of is het eigenlijk te warm, of te vochtig?Hoe voel je jezelf? Fit, of een beetje under the weather? Ben je relaxt, of voel je jezelf een beetje opgejaagd? Hier is een moment voor jezelf. Lees het volgende verhaal: De nieuwe kleren van de keizer – Hans Christaan Andersen Er was eens een keizer die heel erg van kleren hield. Voor elk uur van de dag had hij een verschillend...
Read More414. Schaarste en schismogenese
In hun interessante en populaire werk over de oergeschiedenis van onze samenlevingen, The Dawn of Everything, gebruiken David Graeber en David Wengrow een oud begrip dat negentig jaar geleden werd ontwikkeld maar sindsdien in de vergetelheid was geraakt: schismogenese. Schismogenese staat in hun boek voor een ontwikkeling waarbij samenlevingen zich tegen elkaar afzetten door sommige zaken niet van elkaar over te nemen – zelfs niet als aan die import een aanwijsbaar voordeel zou zitten. De onderlinge verhouding van deze samenlevingen komt dus neer op een gedeeld systeem van verschillen....
Read MoreGeef een filosofisch gesprek cadeau!
