410. Dagverlichting: spijt

Posted on 31 jan 2023 in Blog, Dagverlichting, Featured

410. Dagverlichting: spijt

Ga rustig zitten. Kijk eens om je heen. Hoe is het licht? Vertellen je zintuigen je hoe laat het is, welke tijd van het jaar? Wat hoor je? verkeer of vogels? Is het lekker warm, of zit je een beetje te kleumen? Of is het eigenlijk te warm, of te vochtig?
Hoe voel je jezelf? Fit, of een beetje under the weather? Ben je relaxt, of voel je jezelf een beetje opgejaagd?

Hier is een moment voor jezelf.

Lees het volgende verhaal:

Toen Menelaus en zijn bondgenoten na tien jaar Troje hadden veroverd en hij zijn vrouw Helena mee naar huis kon voeren, werd de koning van Sparta door de goden heen en weer gejaagd over de zee. Steeds als hij zijn thuishaven naderde werd hij door een tegenwind teruggedreven, nooit kreeg zijn zeil een gunstige wind.

Na drie jaar leden de koning en zijn koningin schipbreuk op de kust van Egypte. Hun schip werd verpletterd tegen een rots en brak in duizend stukken, met moeite wist Menelaus zichzelf en Helena te redden. Zonder wapenrusting of zelfs kleren, slechts gehuld in een stuk zeil, begaf hij zich landinwaarts om te ontdekken waarheen het lot hen gevoerd had, terwijl Helena door een handvol overlevenden werd beschermd.

Bij het koninklijk paleis vernam hij tot zijn verbijstering dat er een vrouw woonde die zich Helena noemde, de dochter van Tyndareus en echtgenote van de Spartaanse koning. Terwijl hij zich schuil hielde bij het graf van de vorige farao ontmoette Menelaus de Egyptische Helena, die inderdaad een verbluffende gelijkenis vertoonde met zijn vrouw. Wie ben jij? vroeg de koning aan dit evenbeeld. Ik ben je vrouw, antwoordde ze. Maar wie is dan die ander, met wie ik uit Troje gekomen ben en die ik in een grot heb achtergelaten? Dat is een schim, geschapen door Hera, uit wraak meegegeven aan Paris. En ik ben hierheen gevoerd door Hermes, om onder bescherming van koning Proteus te leven.

Ik geloof je niet, zei Menelaus. Als het waar zou zijn, wat je vertelt, dan zouden we tien jaar lang voor niets bij Troje hebben gevochten. Mijn lijdensweg overtuigt me meer dan je woorden. Bij de oevers van de Scamander zijn zoveel jonge mannen omgebracht, dat kan niet alleen voor een schim zijn geweest. Van Troje staat geen steen meer op de andere, er zijn zoveel Phrygiërs en Achaeërs afgeslacht, en dat alleen voor een streek van de goden? Onmogelijk.

Op dat moment kwam een bode de heuvel op en vroeg aan de koning of hij Menelaus was. Zijn scheepsgenoten wilden hem laten weten dat er een wonder gebeurd was: de Helena die ze in zijn afwezigheid bewaakten was verdwenen, opgelost in lucht, weggevoerd door de goden.

Menelaus en de Egyptische Helena, die nu onbetwijfelbaar de echte was, sloten elkaar in de armen en Menelaus voerde haar op een Egyptisch schip terug naar huis, nu niet langer tegengehouden door de goden. Betekent dit dat de goden hem nu goed gezind waren? Misschien. Maar misschien ook niet. Want de rest van zijn leven werd het hart van de koning verscheurd door twee tegenstrijdige gevoelens: enerzijds de opluchting dat zijn vrouw hem trouw was gebleven en geen schuld had aan de Trojaanse oorlog, anderzijds het besef dat de levens van duizenden mensen omwille van een illusie waren verwoest.

En lees het volgende gedicht:

Als je – Helen Dunmore

Als je het plan van je leven
hebt afgestemd op de tijd die het kost
maar je het liefste op SHIFT/BREAK
wilt drukken en steeds opnieuw printen
dit was niet de bedoeling
dit was niet de bedoeling
 
als je eindelijk het huis met zijn ijzerkoude haard
hebt leeggehaald,
zijn lijsten, zijn hypotheek,
zijn enkelsteense muren,
maar je in het pleisterwerk wilt schrijven
‘Dit was niet de bedoeling,’
 
als je de regenboog-geklede baby
in zijn merk-buggy hebt
en hij zijn rug naar je buigt
en zijn speelboog molt
en je alleen maar wilt fluisteren
‘Dit was niet de bedoeling,’
 
als de stofzuiger ziedt en zeurt in de kamer
en de afvalvernietiger blaast,
als tientjes op je rekening belanden
als sneeuw die een kachel raakt,
als je een praatje van je geliefde krijgt
over het huwelijk en persoonlijke groei
 
als een zwerver in je portiek slaapt
op je Handvest Burgerrechten
en je weet dat binnenkort een jeugdherberg opent
maar je hoofdpijn komt opzetten
en je wilt alleen maar 
een bundel lompen en kranten verbranden
en je zegt tegen de krant
‘Dit was niet de bedoeling,
dit was niet de bedoeling.’

En luister naar de volgende muziek: